Siemiatycze kończą rok, bogatsze o zabytek wpisany do rejestru konserwatora

Drewniany budynek przy ul. Grodzieńskiej w Siemiatyczach znalazł się w wojewódzkiej ewidencji zabytków zarządzeniem nr 22/2024 Podlaskiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków. Procedura ta została wszczęta z urzędu.

Drewniany budynek ulokowany przy ul. Grodzieńskiej 15 i przylega bezpośrednio do chodnika. To dom zbudowany w roku 1932 roku. Jak opisują eksperci: wzniesiony na nietynkowanej, betonowej podmurówce, cechuje się zwartą, rozczłonkowaną bryłą. Prześledźmy opis obiektu, który w roku 2024 został wpisany na listę zabytków.

Bryła i dach

Dom składa się z dwóch części: zachodniej, jednokondygnacyjnej, o dachu dwuspadowym usytuowanym kalenicowo do ulicy oraz wschodniej, dwukondygnacyjnej, również z dachem dwuspadowym, lecz zwróconym szczytem do ulicy. Po zachodniej stronie dobudowano murowaną przybudówkę, także przykrytą dachem dwuspadowym. Wyposażona jest w dwuskrzydłowe okno oraz jednoskrzydłowe, nowoczesne drzwi, a obok wejścia, na elewacji szczytowej, znajduje się otwór okienny z dwuskrzydłowym oknem i nadślemieniem. W górnej części szczytu umieszczono dwa jednoskrzydłowe okna oraz świetlik w formie rombu. Od północy znajduje się przybudówka.

Ganek i balkon

W części wschodniej budynku występuje ganek, częściowo przeszklony, z wejściem od strony zachodniej. Nad nim umieszczono balkon z ażurową, metalową balustradą. Drzwi balkonowe znajdują się pośrodku, a po obu stronach umieszczono drewniane, jednoskrzydłowe okna.

Elewacje i okna

Elewacja południowa, w części jednokondygnacyjnej, jest trójosiowa z dwuskrzydłowymi oknami i nadślemieniem. Część dwukondygnacyjna, od strony południowej, jest jednoosiowa na pierwszej kondygnacji, z oknem trójskrzydłowym z nadślemieniem. Na elewacji zachodniej, pierwsza kondygnacja jest dwuosiowa i posiada dwa okna: pierwsze dwuskrzydłowe z nadślemieniem, drugie wielokwaterowe. Druga kondygnacja elewacji zachodniej jest trójosiowa, z dwuskrzydłowymi oknami z nadślemieniem. W dachu, w części jednokondygnacyjnej, znajdują się dwa okna połaciowe.

Detale architektoniczne i wykończenie

Dach pokryto blachą trapezową i wyposażono w orynnowanie, a dwa murowane kominy wznoszą się nad połacią dachową. Budynek jest szalowany; w partii przyziemia szalunek ułożono pionowo, a wyżej poziomo. Szalunek malowany jest na kolor ugrowy, a obramienia okien oraz gzymsy – w ciemnoczerwonym kolorze. Węgły budynku są dekoracyjnie wykończone narożami ozdobionymi symetryczną ramką z motywem rombów w dolnej, środkowej i górnej partii. Na zachodniej elewacji zachowano ozdobny szalunek wielostrefowy: pionowy pod oknami, poziomy w partii okien, i ukośny po bokach. Budynek posiada wysunięte okapy dachu zarówno w połaciach wzdłużnych, jak i szczytowych, a pod okapem znajdują się dekoracyjne krokwie. Okna umieszczono w profilowanych opaskach, nadających całości charakterystyczny, stylowy wygląd.
Tyle opis fachowców, dla mieszkańców to dobrze znany dom, przez lata zamieszkały, w ostatnim czasie lokatorzy dostali nowe zakwaterowanie. Wraz z ludźmi zniknął też kot, który zwykle wylegiwał się na specjalnej półeczce przy oknie.

Mieszkańcy zawsze nazywali ten budynek zabytkiem, teraz oficjalnie przyznano mu ten status.


Na podst. danych Wojewódzkiego Urzędu Ochrony Zabytków w Białymstoku
Foto: ABol